Franchise Nedir?
Küçük veya orta ölçekli her türlü marka yayılmak ve yaygınlaşmak için birçok pazarlama stratejisi uygulamaktadırlar. Bu stratejilerin en etkililerinden biri de kuşkusuz Franchising sistemidir.
Franchising, ana firmanın, hizmet alanında başarılı olmuş ticari ve hizmet markasını veya ürünlerin dağıtım ya da hizmet sunma hakkını; belirli bir süre, şart ve sınırlamalarla farklı bir firmaya verdiği bir pazarlama ve dağıtım yöntemidir. ABD’de 1950’lerden beri uygulanmakta olan franchising sistemi, özellikle 1970’li yıllardan sonra sözleşmeler yoluyla dünya çapında yaygınlaşmış, ülkemizde 1986 yılında McDonalds ile ilk kez uygulama alanı bulmuştur. Şu anda ise ülkemizde franchise pazarı tam anlamıyla bir büyüme rekoru kırmaktadır. Franchising Derneği UFRAD’a göre; ülkemizde franchise veren sayısının 2.700’e, franchise alan sayısının ise 72.000’e ulaştığı belirtilmektedir.
Franchising’de ürün ve hizmetleri denenmiş ve markalaşmış bir üreticinin bir diğer üretici ya da tacire mallarını bir belirli bir il, ilçe, bölge veya ülke de üretme ya da pazarlama hakkını veren bir ticari ilişki türüdür. Birbirinden bağımsız iki taraf arasında meydana getirilen sözleşmesel bir ilişkidir.
Franchisor(franchise veren): Kendi alanında başarılı olmuş, belirli kalite standartlarını tutturmuş, tanınmış bir markadaki ürün ya da hizmetin, işletme sisteminin sahibidir. Amacı da mallarını ve hizmetini doğrudan yatırım yapmaksızın farklı bölgelerde bir başka üretici veya tacir tarafından üretmek veya pazarlamaktır.
Franchisee(franchise alan): Belirli bir süre ve belirli bir bedel karşılığında franchise verenin ticari ya da hizmet markasını işletme sistemini, diğer sınai ve mülkiyet haklarını kullanma hak ve sorumluluğu üstlenen işletmecidir.